Hướng dẫn soạn thảo chiến lược OPS - BSC: Mục tiêu và chiến dịch 1 năm

Chỉ số trải nghiệm làm việc hạnh phúc của nhân viên: đo ở các khía cạnh tiền lương, môi trường, văn hóa, lãnh đạo, điều kiện cơ sở vật chất,...xem các nhân viên có hài lòng hay không. Doanh nghiệp có thể đo lường trên cả 5 tiêu chí trên hoặc chọn 3 tiêu chí ở 3 mức độ: không hài lòng - vừa vừa - hơi hài lòng - hài lòng. Lời khuyên: trong thời buổi này các doanh nghiệp nên hướng đến chỉ số trải nghiệm làm việc hạnh phúc của nhân viên.

Sau khi đã hoàn thiện các nội dung chiến lược cấp công ty, chiến lược cấp kinh doanh và cấp chức năng (thực thi), doanh nghiệp hoạc định luôn các mục tiêu năm và chương trình hành động của năm hiện thời hoặc năm liền kề. Có sự tiếp nối đến các kế hoạch hành động chi tiết sau này.

Định hướng kinh doanh (Lựa chọn cấp kinh doanh)

• Định hướng / chiến lược truyền thông (Marketing): nhắc lại trong năm tới đây, có các hoạt động truyền thông quảng cáo chủ chốt nào cần tập trung. Ví dụ: xây dựng các kênh truyền thông (ghi tên kênh), loại nội dung hay thông điệp nào cần đẩy mạnh, hoạt động thực thi tự làm hay đi thuê với ngân sách thế nào, tiếp cận bao nhiêu,... những nội dung này được hiểu là định hướng và chiến lược truyền thông ở năm gần kề.
• Kênh bán và chiến thuật bán trên kênh: ví dụ: giữ ổn định kênh GT và bắt đầu phát triển các showroom tự doanh (dự kiến mở 5 showroom), tối ưu kênh hoặc làm tốt hơn các kênh hiện thời.
• Chiến lược / lựa chọn nguồn cung, sản xuất (làm hàng): ví dụ: có thay đổi nhà cung cấp hay không, hay có tìm các biện pháp giảm giá mua hoặc giá thành sản xuất hay không, hay có thay đổi gì, cải tiến gì về hoạt động logistic hoặc sản xuất hoặc mua hàng hay không,...

Chủ doanh nghiệp xác định trước được các định hướng để sau này các kế hoạch thực thi chi tiết phải bám sát và không được tách rời định hướng này. Bởi vì nếu doanh nghiệp không có những định hướng này hoặc các chủ doanh nghiệp chỉ nghĩ các định hướng này ở trong đầu, không truyền thông ra bên ngoài, không truyền thông cho đội ngũ nhân cấp trung, khi yêu cầu họ lập kế hoạch triển khai sẽ có xu hướng không lập được.

Định hướng nhân sự và hiệp đồng lao động: Ví dụ doanh nghiệp có thể đưa ra các định hướng sau:

• Tăng cường đào tạo lại nhân sự, tập trung kỹ năng lập kế hoạch, báo cáo và sử dụng phần mềm,...
• Xây dựng lại ngạch bậc lương, đơn giá lương khoán và chính sách thưởng theo hướng đồng bộ với kế hoạch và quy mô kinh doanh để khuyến khích động lực nhân sự. Ví dụ trước đây doanh nghiệp chưa có được cơ chế chính sách lương thưởng rõ ràng, định hướng năm tới sẽ thực hiện.

Định hướng tài chính dòng tiền: 

• Cơ cấu nguồn vốn: để thực hiện được các mục tiêu cấp công ty và BSC cũng như các định hướng phải có tiền. Ví dụ như thiết lập quan hệ với ngân hàng, tăng cường vay vốn trung hạn phục vụ cho việc mở showroom hoặc có thay đổi gì trong cơ cấu vốn chủ sở hữu,...ghi vào mục này.
• Lợi nhuận / dòng tiền: ví dụ định hướng trong năm tới, có doanh nghiệp ghi vào mục này là không ưu tiên lợi nhuận, nhưng phải duy trì tỷ suất lợi nhuận không thấp hơn 5%, tập trung giải quyết công nợ quá hạn, giữ ổn định chỉ số dòng tiền hoạt động lớn hơn hoặc bằng 1.2. Nhìn vào thông tin này sẽ biết được bộ phận bán hàng không được cho nợ như thế nào, bộ phận kế toán phải phối hợp với bộ phận bán hàng thu hồi nợ ra sao, có ưu tiên đầu tư mua sắm hay không đầu tư mua sắm. Với tỷ suất lợi nhuận không thấp hơn 5% có nghĩa là ưu tiên việc chiết khấu thanh toán cho khách hàng để họ trả tiền nhanh hơn.    
• Đầu tư: ví đụ đầu tư mua sắm lớn gì, hoặc tài sản cố định, có đầu tư gì hay không thì ghi nhận vào mục này, không phải đầu tư chứng khoán hay mua đất nền. Là các khoản đầu tư mua sắm lớn như các phương tiện vận tải, nhà máy,...

Sau khi hoàn thành 3 định hướng trên, doanh nghiệp cần đi vào các chỉ tiêu cụ thể, ứng dụng tư duy BSC.

Mục BSC năm: 

• Tài chính: Lời khuyên từ Chuyên gia Vũ Long là các doanh nghiệp nên chọn 3 chỉ tiêu:

    Doanh thu: Ví dụ có doanh nghiệp sẽ lựa chọn tỷ lệ tăng doanh thu, có doanh nghiệp lựa chọn giá trị của doanh thu.
    Lợi nhuận: Ví dụ có thể chọn tỷ suất lợi nhuận hoặc giá trị lợi nhuận mong muốn.
    Dòng tiền: ví dụ có thể chọn số dư tiền thường xuyên hoặc chỉ số dòng tiền hoạt động.

• Khách hàng và Thị phần:

Tăng trưởng khách hàng, thị phần
Làm gì đó cho tốt hơn với khách hàng: ví dụ giao hàng nhanh hơn, giải quyết khiếu nại nhanh hơn, hỗ trợ bảo trì bảo hành cho khách hàng nhanh hơn. Hoặc doanh nghiệp bán lẻ có thể chọn chỉ tiêu lưu lượng khách hàng / ngày, lưu lượng khách hàng đến cửa hàng / tháng. Hoặc doanh nghiệp bán online có thể chọn chỉ tiêu lưu lượng khách hàng truy cập, tỷ lệ đặt hàng trên website hoặc số lượng đơn hàng  bình quân trên website.
Làm gì đó cho tốt hơn khả năng phục vụ khách hàng: ví dụ giảm tỷ lệ khiếu nại sau giao hàng hay tỷ lệ hàng giao đúng hạn là bao nhiêu.
Dù là chỉ tiêu gì, miễn là làm cho quan hệ giữa doanh nghiệp và khách hàng tốt lên, doanh nghiệp nên lựa chọn 3 chỉ tiêu cho phần này.     

• Quản trị vận hành: ví dụ tốc độ phục vụ nhanh hơn, giảm chi phí, trao quyền được nhiều hơn, tăng công suất, giảm tỷ lệ lỗi, tăng tính đúng hạn, giảm tỷ lệ công nợ quá hạn,...làm cho hoạt động vận hành của công ty tốt hơn, trơn tru hơn, lựa chọn 3 chỉ tiêu cho phần này, ví dụ như 3 chỉ tiêu sau đây:.

Làm gì đó tối ưu / tốt hơn về quản trị 
Làm gì đó tối ưu / nhanh hơn về thời gian
Làm gì đó tốt hơn / giảm sai sót, rủi ro, hao phí

• Học hỏi phát triển (Xu hướng):

Làm gì đó để năng lực cốt lõi công ty tăng: ví dụ công ty đang sản xuất kinh doanh nhưng bị phân tán, cần tập trung về sản xuất. Năng lực cốt lõi nằm ở kinh nghiệm thực thi của một số nhân sự chưa được đồng đều có thể đưa ra chỉ tiêu cần phải đồng đều hóa tay nghề hay kỹ thuật của nhân sự.

Chỉ số trải nghiệm làm việc hạnh phúc của nhân viên: đo ở các khía cạnh tiền lương, môi trường, văn hóa, lãnh đạo, điều kiện cơ sở vật chất,...xem các nhân viên có hài lòng hay không. Doanh nghiệp có thể đo lường trên cả 5 tiêu chí trên hoặc chọn 3 tiêu chí ở 3 mức độ: không hài lòng - vừa vừa - hơi hài lòng - hài lòng. Lời khuyên: trong thời buổi này các doanh nghiệp nên hướng đến chỉ số trải nghiệm làm việc hạnh phúc của nhân viên.
Làm gì đó để nâng cao năng lực đội ngũ: luôn động viên và đào tạo nội bộ (OJT) để nâng năng lực nhân viên lên.

​Trong 12 tiêu chí trên, ở mỗi khía cạnh doanh nghiệp nên chọn 1 tiêu chí quan trọng nhất để ghi nhận vào mục TOP 4 chỉ tiêu (mục tiêu) ưu tiên từ BSC. Tiêu chí nào quan trọng và ý nghĩa nhất với doanh nghiệp thì lựa chọn và đánh số mức độ ưu tiên từ 1-5. Ví dụ: 
Tài chính: dòng tiền (số dư thường xuyên, chỉ số tiền hoạt động) với mức độ ưu tiên là 4. Do giám đốc phụ trách.
Khách hàng: làm gì đó cho tốt hơn với khách hàng có mức độ ưu tiên là 5. Do trưởng phòng kinh doanh phụ trách theo dõi và thực hiện.
Quản trị: làm gì đó tối ưu / nhanh hơn về thời gian có mức độ ưu tiên là 3. Do trưởng phòng kinh doanh phụ trách theo dõi và thực hiện. Do phó giám đốc phụ trách theo dõi và thực hiện.
Xu hướng: chỉ số trải nghiệm làm việc hạnh phúc của nhân viên có mức độ ưu tiên là 5. Do trưởng phòng kinh doanh phụ trách theo dõi và thực hiện. Do các trưởng bộ phận phụ trách theo dõi và thực hiện.
Từng mục tiêu then chốt giao cho ai là người phụ trách theo dõi và thực hiện, tương ứng với TOP 4 chỉ tiêu quan trọng nhất, công ty cần đưa ra được 4 chiến dịch hành động then chốt:
Tài chính: ví dụ doanh nghiệp chọn dòng tiền thì đưa ra chiến dịch làm gì để dòng tiền tốt hơn. Nếu chọn doanh thu thì chiến dịch là làm gì để tăng doanh thu.
Khách hàng: làm gì đó cho tốt hơn với khách hàng thì chiến dịch liên quan đến khách hàng.
Quản trị: làm gì đó tối ưu / nhanh hơn về thời gian thì chiến dịch là làm gì đó để tối ưu hoặc nhanh hơn về thời gian.
Xu hướng: chỉ số trải nghiệm làm việc hạnh phúc của nhân viên thì chiến dịch là công ty phải làm gì đó để tăng chỉ só trải nghiệm làm việc hạnh phúc cho nhân viên.

Sau khi tuyên bố ra các chiến dịch hành động, từ các chiến dịch này doanh nghiệp lập thành kế hoạch hành động. Ví dụ doanh nghiệp chọn dòng tiền thì đưa ra các kế hoạch hành động để cải thiện dòng tiền như: ban hành chính sách chiết khấu thanh toán, rà soát toàn bộ công nợ để thu hồi công nợ chấp nhận chiết khấu, phòng kinh doanh không được bán “đạp nợ”, phòng kế toán đồng thời phải kiểm soát trên từng đơn hàng. 
Tính liên kết thể hiện từ việc doanh nghiệp lựa chọn từ 8-12 chỉ tiêu, cần lựa chọn ra 4 mục tiêu quan trọng và nên làm gì để trở thành hiện thực. Nếu có thuyết minh hay giải thích gì thêm, điền thông tin vào mục Thuyết minh / giải thích thêm về các chiến dịch.

4 kết quả quan trọng nhất cần đạt được từ mỗi chiến dịch tương ứng và 4 KPI đo lường kết quả then chốt: Ví dụ phòng kinh doanh không được bán vượt giới hạn nợ: chỉ tiêu đo lường dựa trên KPI như hạn mức công nợ (tỷ lệ công nợ vượt hạn mức không quá 5% hay 10% so với tổng nợ phát sinh). Chỉ tiêu đo bằng số chứng minh cho chiến dịch hành động được thực hiện. Một kết quả then chốt được thực hiện gọi là KPR. Còn KPI là đo lường cụ thể thế nào là KPR hoàn thành. KPR này của chiến dịch 1, của chỉ tiêu 1, của khía cạnh tài chính (đọc từ phải qua trái). 

Tương tự, với từng chiến dịch, doanh nghiệp phải chỉ ra được như thế nào được xem là đã làm có kết quả và đã làm có kết quả thì đo lường bằng tiêu chí nào. 

Chỉ số thỏa mãn khách hàng quan trọng nhất (Cả năm): Ví dụ tỷ lệ hoàn đơn với bán online, tỷ lệ khách hàng lặp lại với bán hàng thường xuyên hay gia tăng thị phần / đầu khách với bán B2B. Cách ghi tương tự với phía bên trái. Chỉ nên chọn 1 chỉ tiêu nhưng cần chỉ ra rằng chỉ tiêu đó thế nào là rất tốt - tốt - trung bình, cảnh báo - yêu kém.
Chỉ số tài chính quan trọng nhất (Cả năm): Ví dụ chỉ nên chọn 1 trong 3 chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận hoặc dòng tiền. Thông thường doanh nghiệp nên chọn chỉ tiêu dòng tiền.
Lãnh đạo & văn hóa doanh nghiệp: Doanh nghiệp làm những hoạt động gì hoặc tăng cường điều gì.
Chỉ số quản trị vận hành quan trọng nhất (Cả năm): Đâu là chỉ số quan trọng nhất liên quan đến khía cạnh nào. Vị dụ chỉ tiêu công nợ là quan trọng nhất.
Chỉ số học hỏi và phát triển quan trọng nhất (Cả năm): Ví dụ số giờ đào tạo nội bộ hàng tháng phải được hơn 8 giờ. Số giờ đào tạo nội bộ từ 6-8 giờ. Số giờ đào tạo nội bộ từ 4-6 giờ. Số giờ đào tạo nội bộ ít hơn 4 giờ

Tổng kết: Như vậy, Chuyên gia Vũ Long đã hoàn thành hướng dẫn biểu mẫu OPS - bản hoạch định chiến lược. Lần đầu tiên thực hiện sẽ hơi khó cho doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp nên thực hiện theo biện pháp sau đây: trình chiếu bản tài liệu này, trao đổi và thảo luận với nhân sự cùng thực hiện, chỉ cần 2-3 cuộc họp, doanh nghiệp sẽ hoàn thiện, xây dựng được bản tài liệu hoàn chỉnh, vừa là định hướng dài hạn vừa là hoạch định mục tiêu cho năm tới. Việ làm này rất hiệu quả. Sau khi hoàn thiện, bộ phận truyền thông quảng cáo thấy rõ được định hướng và thông điệp của công ty để truyền thông, quảng cáo. Đội kinh doanh cũng biết được định hướng công ty đi về đâu, chính sách dự kiến được “nắn chỉnh” như thế nào và vì sao. Đội sản xuất cũng biết được nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung trong thời gian tới là gì. Với cách thức thực hiện trình chiếu, cùng nhau thảo luận, cùng nhau làm gọi là phương pháp tham dự. Phương pháp tham dự ngoài việc đạt được kết quả của việc hoạch định còn là một phương pháp truyền thông nội bộ hữu hiệu để cho toàn bộ đội ngũ nhân sự công ty cùng hiểu được mục tiêu - chiến lược - đường đi nước bước - nhiệm vụ của từng phòng ban bộ phận. Với sự hướng dẫn cặn kẽ của Chuyên gia Vũ Long trong phiên bản CEO thực chiến V05, kỳ vọng các doanh nghiệp sẽ thực hiện được bản tài liệu HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC này.

____________
OPS: One Page on Strategy - Trình bày chiến lược công ty trên một trang.

Bài viết liên quan:
Hướng dẫn soạn thảo chiến lược OPS - BSC: Sứ mệnh - Tầm nhìn - Giá trị cốt lõi
Hướng dẫn soạn thảo chiến lược OPS - BSC: Lựa chọn chiến lược cấp kinh doanh

____________________
Biên tập: Bích Ngọc - Giamdoc.net
Media: Trần Đình Sơn - Bisovina
Kiểm duyệt nội dung: Đỗ Huyền - Giamdoc.net
Theo bài giảng (video) gốc của Chuyên gia Vũ Long - Giamdoc.net - Khóa CEO thực chiến V05 - Mô hình kinh doanh và hoạch định chiến lược trên Giamdoc.net