Lãnh đạo, văn hóa doanh nghiệp và trải nghiệm của nhân viên

Mô hình marketing nội bộ: bao gồm 8 thành phần đã rất quen thuộc, được Chuyên gia Vũ Long tổng hợp lại thành một mô hình giúp chủ doanh nghiệp làm căn cứ để soi chiếu lại việc tổ chức và quản trị tại công ty mình đã đạt được bao nhiêu phần trong 8 phần của mô hình marketing nội bộ.

Phần thứ 2 trong marketing nội bộ là tính lãnh đạo trong tổ chức. Tránh nhầm lẫn lãnh đạo ám chỉ người lãnh đạo mà là phẩm chất của người đứng đầu công ty và tinh thần tự lãnh đạo trong tổ chức. 

• Phẩm chất của người đứng đầu công ty hay còn gọi là phẩm chất lãnh đạo của chủ doanh nghiệp hay ban giám đốc công ty. 

Ví dụ: Hội đồng quản trị hay ban giám đốc thích nhậu, sẽ tuyển dụng một đội ngũ nhân sự cấp trung và nhân viên thích nhậu. Hoặc nếu hội đồng quản trị hay ban giám đốc thích hát thì đội ngũ nhân sự cấp trung và nhân viên cũng sẽ ảnh hưởng văn hóa và xu hướng thích hát mới hợp với Team. Nếu chủ doanh nghiệp và ban giám đốc có triết lý “không đàng hoàng”, cũng sẽ tuyển được đội ngũ nhân sự tương tự, vì “đồng thanh tương ứng, đồng chí tương cầu” nghĩa là chủ doanh nghiệp như thế nào sẽ có xu hướng tuyển về đội ngũ tương ứng. Hay có câu nói quen thuộc vẫn thường nghe “buôn gian bán lận”, chỉ là mục tiêu ngắn hạn, bản chất dài hạn của kinh doanh là câu chuyện kiến tạo giá trị và xây dựng tổ chức kinh doanh thành hệ thống kiến tạo giá trị sau đó mới kiếm tiền. Không phải chỉ nhằm vào mục đích “lanh lẹ” để “chớp” được lợi ích từ khách hàng hay nhà cung cấp, hay “đè nén” đối tác để kiếm được một phần lợi ích,... nếu chủ doanh nghiệp chỉ xác định được một tư tưởng, triết lý kinh doanh như vậy, đội ngũ nhân sự cũng sẽ sớm thấm nhuần một tư tưởng, triết lý kinh doanh tương ứng. Nên phẩm chất của người đứng đầu rất quan trọng. Mặc dù đôi khi vẫn tuyển dụng được nhân sự tốt, nhưng họ sẽ không gắn bó lâu dài, nếu không cùng năng lượng, không cùng tư duy, không cùng hệ tư tưởng, không cùng hệ giá trị, nhân sự sẽ sớm nghỉ việc. Ngược lại nếu công ty xác định một môi trường tốt, một tư tưởng, triết lý kinh doanh tử tế, những nhân sự không tử tế, không cầu thị,  sẽ sớm nghỉ việc.

Phẩm chất của người đứng đầu có 5 chữ T: Trí, Tâm, Tầm, Tín, Tấn. Người đứng đầu tự biết soi chiếu để xem còn yếu phẩm chất nào tự cải thiện mình lên và phải rèn luyện suốt đời, lúc nào cũng phải quan tâm, nhắc nhở bản thân. Chìa khóa quan trọng nhất của người đứng đầu là THÂN GIÁO. Lấy bản thân mình ra, với những sinh hoạt, cách thức làm việc kỷ luật để LÀM GƯƠNG cho toàn thể đội ngũ. Nếu chưa làm gương được ngay hay tạo được sự ảnh hưởng ngay lập tức đến tâm lý của mỗi nhân sự, thì dần dần chỉ cần tác động mỗi ngày một ít sẽ “moi” những thứ tốt đẹp ở trong lòng nhân sự, họ sẽ giống với văn hóa tổ chức, phẩm chất lãnh đạo của người đứng đầu. 

Chủ doanh nghiệp SME đang đóng 4 vai trò: chủ đầu tư, nhà lãnh đạo, nhà quản trị, nhà quản lý hay còn gọi nôm na là “osin cho nhân viên”. Một cổ bốn tròng nên đôi khi chủ doanh nghiệp nhầm lẫn, kém trong khả năng kiểm soát cảm xúc và phân định vai trò, nên có nhiều việc xảy đến, chủ doanh nghiệp phải dùng tâm thế lãnh đạo để xử lý, nhưng lại dùng tâm lý quản lý để xử lý, ngược lại có nhiều việc phải dùng nghiệp vụ quản lý để xử lý nhưng lại dùng tâm thế ông chủ để xử lý. Nhưng ở vai trò là chủ đầu tư, luôn ở tâm lý “tiếc tiền”, đo lường từng ly từng tí. 

Từ chía khóa THÂN GIÁO, chủ doanh nghiệp khởi dậy tinh thần TỰ LÃNH ĐẠO trong đội ngũ nhân sự. Chìa khóa lớn nhất mà chủ doanh nghiệp cần giáo dưỡng, động viên, khích lệ đội ngũ làm được 2 việc sau:

• Tính kỷ luật: kỷ luật với bản thân và kỷ luật trong công việc.
• Tâm thế làm việc luôn luôn sẵn sàng: sẵn sàng chấp nhận các thử thách, các mục tiêu, cơ chế mới, nhận nhiệm vụ mới một cách hăng hái. 

Lưu ý: nhân sự chỉ hăng hái khi chủ doanh nghiệp tốt, không bị chà đạp, không bị công kích, không bị móc mói, được chi trả thu nhập công bằng,... nên cả 8 yếu tố của marketing nội bộ đều có sự liên quan mật thiết, không thể tách rời. Tính kỷ luật và tâm thế luôn sẵn sàng bắt đầu định hình tính tự lãnh đạo trong mỗi con người trong tổ chức.

Phần thứ 3 trong marketing nội bộ là văn hóa doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp chính là tính lãnh đạo bắt đầu định hình và khơi nguồn cho văn hóa doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp không đồng nhất với đồng phục công ty, với các hoạt động: “ăn chơi”, thể thao, văn nghệ,... mà bao gồm 3 nội dung sau:

     1.  Hệ giá trị: 

• Giá trị cốt lõi: Công ty cần xác lập hệ giá trị của công ty, biểu hiện của hệ giá trị là GIÁ TRỊ CỐT LÕI. Gồm 2 loại giá trị: 

Giá trị của công ty hoặc tổ chức hoặc cá nhân được thừa nhận bởi người khác, đã được công nhận bởi người khác, nhà cung cấp, khách hàng,... 
Giá trị tự đặt ra: công ty tự đặt ra những yêu cầu và giá trị tốt đẹp sau đó nỗ lực theo đuổi và thực hiện. 
Các doanh nghiệp phải tuyên bố được GIÁ TRỊ CỐT LÕI. Với lực lượng lao động trẻ hiện nay, khi tuyển dụng nhân sự, thường sẽ quan tâm đến: định hướng công ty đi về đâu, giá trị cốt lõi và hoạt động văn hóa của công ty như thế nào,... vì mục tiêu đi việc của thế hệ trẻ là TRẢI NGHIỆM CÔNG VIỆC CUỘC SỐNG, không còn đi làm để mưu sinh và kiếm sống như các thể hệ đi trước. Hệ tư tưởng khác nhau, nên cần nhìn nhận và xác định rõ ràng.

• Thói quen, tập quán, nhân vật, sự kiện công ty đã định hình có tính tốt đẹp và giáo dục: ví dụ khi công ty đưa ra mục tiêu, tất cả đội ngũ nhân sự cùng nhau xây dựng kế hoạch hành động và triển khai ngay lập tức, không bàn cãi. Hay có thói quen sinh hoạt chia sẻ cùng nhau hàng tuần. Hay một nhóm nhỏ trong công ty, ngoài việc xây dựng mối quan hệ đồng nghiệp còn xây dựng mối quan hệ thân tình giữa các gia đình với nhau, cho con cái đi chơi chung,... chính là tập quán. Hoặc công ty đã có những nhân vật rất điển hình đã cải tiến, đã làm tốt, đã ảnh hưởng như thế nào,... Hay công ty có những sự kiện quan trọng như sự kiện ra mắt sản phẩm mới, sự kiện đạt được hợp đồng đầu tiên, hợp đồng xuất khẩu đầu tiên,...
• Phải dung nạp những gì từ văn hóa bản địa: doanh nghiệp ở vùng nào cần “gạn đục khơi trong” lựa chọn những gì là văn hóa bản địa tốt đẹp, đưa 3-7 điều vào văn hóa doanh nghiệp. Các nhân sự trong công ty cần cùng nhau thực hành trong công việc, trong cách ứng xử với nhau để tạo ra một môi trường TỐT LÀNH.

Các thành phần trên trên tạo thành hệ giá trị của công ty. Với hệ giá trị công ty này, có những giá trị nghiễm nhiên được thực hiện vì là thói quen, tập quán. Nhưng có những giá trị cần phải bắt buộc đặt thành quy định để thực hiện. Vì tính kỷ luật tự giác đôi khi bắt đầu từ tính kỷ luật bắt buộc. 

     2.  Thiết chế văn hóa công ty (Quy tắc, chuẩn mực, hướng dẫn thực hành văn hóa): những quy định, chế tài, khuyến nghị thực hiện gọi là thiết chế văn hóa công ty.

     3.  Hoạt động văn thể: bồi dưỡng thân & tâm: ví dụ các hoạt động thể dục thể thao, chia sẻ review sách, chia sẻ tâm tư tình cảm, cùng đi hát,... Định hình của văn hóa là lãnh đạo và triển khai văn hóa cần 3 nội dung trên.

Phần thứ 4 trong marketing nội bộ là cơ chế và ngân sách: bao gồm 4 nội dung

• Cơ cấu nhân sự và ngân sách: Dùng tư duy của BSC để phân tích, số lượng nhân sự nào thì đi kèm với ngân sách đó. Định biên nhân sự tương ứng với cơ chế và ngân sách. Để xác lập và hoạch định nhân sự, tương ứng phải hoạch định ngân sách. Trải nghiệm nhân sự tương ứng với quản trị nhân sự (cơ chế và quy trình).
• Cơ chế lương, thưởng
• Trao quyền và phân cấp
• Hệ thống đánh giá, đo lường hiệu quả.

_______________________________
Biên tập:  Bùi Bích Ngọc - Giamdoc.net
Media: Trần Đình Sơn - Bisovina
Kiểm duyệt nội dung: Đỗ Huyền - Giamdoc.net
Theo bài giảng (video) gốc của Chuyên gia Vũ Long - Giamdoc.net - Khóa CEO Thực chiến V05 - Quản trị nhân sự đồng bộ và bài bản trên Giamdoc.net